Shpjegimet alternative

Në njërin studim, Meadows dhe kolegët e saj analizuan të dhënat nga njëri teleskop i përdorur për konkluzionin mbi fosfinën dhe nuk mundën të kapnin spektrin dallues të gazit. Në studimin tjetër shkencëtarët llogaritën se si do të kishin vepruar gazet në atmosferën e Afërditës dhe dolën në përfundimin se ajo çfarë është menduar si fosfinë nga skuadra e parë është në fakt dioksid squfuri (SO2), një gaz i zakonshëm në Afërditë dhe jo një shenjë e mundshme jete.

“Raportimet e fundit tregojnë fare qartë se nuk ka asnjë shenjë të këtij gazi,”- thotë Ignas Snellen, astronom në Universitetin e Leidenit në Vendet e Ulëta (Hollandë), i cili ka publikuar një kritikë tjetër mbi studimin e fosfinës. “Kjo do të thotë se i gjithë debati mbi fosfinën, apo edhe mundësinë për jetë në atmosferën e Afërditës, është i pavend.”

Jane Greaves, astronomja në Universitetin e Kardifit në Mbretërinë e Bashkuar, e cila drejtoi grupin që dha konkluzionin mbi fosfinën, thotë se ajo dhe kolegët po i shqyrtojnë studimet e reja dhe do t’i komentojnë pasi t’i kenë vlerësuar.

Mundësitë për konfirmimin e pranisë së fosfinës në Afërditë janë të mëdha. Në Tokë, ky gazi i përbërë nga një atom fosfor dhe tri atome hidrogjen, mund të vijë nga burime industriale, si tymi i dizinfenktantëve, apo nga burime biologjike, si mikrobet. Me raportimin e zbulimit të fosfinës në Afërditë, Greaves dhe kolegët e saj thanë që prania e gazit mund të tregojë se ka jetë në planet, përderisa nuk ka gjasa për burimet e tjera.  

Por, pretendimi qëndron mbi një seri vëzhgimesh dhe konkluzionesh që shkencëtarët e tjerë janë duke i kundërshtuar përgjatë muajve të fundit.

Kundërshtimet

Skuadra e Greaves fillimisht përdori Teleskopin James Clerk Maxëell (JCMT) në Hauai për të vëzhguar një vijë spektrale mbi atmosferën e Afërditës, në frekuencën 266.94 gigahertz, frekuencë rreth të cilës edhe fosfina edhe dioksidi i squfurit përthithin dritën. Shkencëtarët konfirmuan ekzistencën e vijës duke përdorur rrjetin e antenave ALMA në Kili. Me ndihmën e ALMA-s ata kërkuan për vija të tjera spektrale që i pritnin nëse origjina do të ishte dioksidi i squfurit, por nuk i gjetën. Sipas tyre, kjo tregoi se vija e vrojtuar në 266.94 GHz vinte prej fosfinës.

Por, doli se të dhënat e ALMA-s që  skuadra po përdorte ishin procesuar gabim nga observatori. Kur filloi debati mbi fosfinën në Afërditë, menaxherët e ALMA-s e kuptuan gabimin, tërhoqën të dhënat e papërpunuara, i procesuan sërish dhe publikuan paketën e ripërpunuar në nëntor. Greaves me grupin i analizuan të dhënat e reja dhe dolën në përfundimin se gazin fosfinë po e kapnin prapë, megjithëse në nivele më të ulëta nga sa u raportua fillimisht.

Pikërisht këto të dhëna të riprocesuara të ALMA-s janë baza e studimeve që e sfidojnë pretendimin. Një skuadër që përfshin Meadows dhe drejtuar nga Alex Akins, një kërkues teknolog pranë Laboratorit Jet Propulsion në Pasadena, Kaliforni, synoi përsëritjen e punës së grupit të Greaves duke analizuar të dhënat e ripërpunuara që u nxorrën për publikun. Por ato nuk e gjetën vijën spektrale të fosfinës. “Thjesht nuk jemi në gjendje ta shohim,”- thotë Akins.

Kjo është analiza e parë e të dhënave të riprocesuara të ALMA-s, që publikohet nga një skuadër e pavarur.

Studimi i dytë shqyrton vijën e vrojtuar në 266.94 GHz nga JCMT. Andrew Lincowski, një astronom në Universitetin e Uashingtonit i propozoi Meadows, Akins dhe të tjerëve të modelonin atmosferën e Afërditës në lartësi të ndryshme. Kështu, ata zbuluan se vrojtimi i JCMT-së shpjegohet më mirë nga prania e SO2 në mbi 80 kilometra mbi sipërfaqen e planetit dhe jo nga fosfina në 50-60 kilometra mbi sipërfaqe, siç pretendonte skuadra e Greaves.

Gjithsesi, çështja akoma nuk është mbyllur. Studimet e reja kundërshtojnë praninë e fosfinës, por nuk e përjashtojnë atë. “Ka hapësirë për interpretime,”- thotë Meadows.

“Përfundimisht, debati mund të zgjidhet nga vëzhgime të reja të Afërditës, shumë prej të cilave janë planifikuar në muajt dhe vitet e ardhshme,”- thotë Atkins. “Derisa të shohim diçka të re, situata do të vazhdojë të vërtitet.”